کانکس درمانی سازه ای پیش ساخته می باشد که دارای دو نوع کلی ثابت و چرخدار بوده و وظیفه آن امداد رسانی و ارائه خدمات درمانی می باشد.تولید این سازه ها توسط گروه کانکس راکو طراحی و تولید می شود و خریداران آن نیز معمولا بیمارستان ها و درمانگاه ها و گاها سازمان اورژانس و خدمات جاده ای می باشد.نوع سیار آن معمولا بیشتر کاربرد دارد و گاها با نام کیوسک امدادی نیز از آن یاد می شود.در واقع خدمات درمانی این سازه ها به فوریت های پزشکی محدود نبوده و گاها خدمات مشاوره ای یا ایستگاه اهدای خون نیز می باشند که در ادامه به کاربد آنها بیشتر اشاره خواهیم کرد.
همانگونه که در بالا نیز آمد کانکس درمانی در دو نوع کلی ثابت و چرخدار وجود دارد که گاها به عنوان امداد رسانی ، دارو خانه ، بهیاری ، خدمات جاده ای و اینگونه کاربری ها مود استفاده قرار میگیرد. برای تشریح بهتر مطلب دو نوع ثابت و چرخدار را بصورت جداگانه در ادامه آورده ایم.
این نوع سازه برای محل هایی که بطور مداوم برای مدتی قرار است در محل مستقر باشد کاربرد داشته و مثال آن را می توان در زمانهایی گفت که یک درمانگاه کوچک در شهر های کم جمعیت یا روستا ها قصد باز سازی یا انجام تعمیرات کلی بنا را دارند و برای مدتی توان ارائه خدمات به مراجعین و پذیرش بیماران را به علت انجام عملیات ساختمانی ندارند.. از این رو اقدام به تهیه یک کانکس درمانی کرده و آن را در محلی مناسب قرار می دهند تا بطور موقت پاسخگوی نیاز های اولیه بیماران باشد. در این حالت معمولا ابعاد سازه بزرگ و دارای سه بخش اصلی پذیرش ، اتاق تزریقات و اتاق پزشک می باشد که البته این بخش های اصلی دارای بخش های فرعی مانند رختکن ، اتاق پرستار یا پزشک کشیک و سرویس بهداشتی نیز می باشد.از مثال های دیگر این سازه به پایگاه های ارائه خدمات مشاوره خانواده و راوانپزشکی که در اقدامی تحسین برانگیز توسط شهرداری تهران برای اولین بار در نقاط مختلف شهر نصب شد اشاره کرد که آنها نیز نمونه هایی از این نوع سازه می باشند که به خدمات درمانی از نوع مشاوره ای مشغول هستند.
این نوع سازه که معمول ترین نوع کانکس درمانی می باشد دارای محور های چرخ دار بوده که توسط یک خودرو کشنده حمل می شود و میتواند همزمان به چند محله خدمات رسانی کند. از این نوع سازه برای طرح های موقت و امداد هاز ضروری مانند مواقع وقوع زلزله یا شیوع یک بیماری واگیر دار خطرناک برای تزریق واکسن به تمامی اهالی یک منطقه استفاده می کنند.در مواقع اضطراری مهم است که خدمات خیلی سریع به بیماران و آسیب دیدگان برسد و گاهی بجای انتقال مجروه به درمانگاه بهتر است درمانگاه به محل انتقال یابد تا بتواند در مدت زمان کمتری بیماران بیشتری را تحت پوشش خود قرار دهد.نمونه های قدیمی تر کانکس چرخدار در هنگام جنگ های زمینی در جبهه ها مورد استفاده قرار می گرفته است که در واقع کانکس امدادی چرخدار امروزی نسل پیشرفته همان سازه های درمانی که در گذشته جهت امداد رسانی به مجروحان مورد استفاده قرار می گرفته است.
از نظر ابعاد کانکس درمانی ثابت بسیار بزرگتر و مجهز تر از نوع چرخدار است چرا که محدودیتی در ابعاد برای تولید آن وجود نداشته و حتی می توان دائما ابعاد آن را گسترش و بخش های دیگری را به آن افزود اما نوع چرخدار به دلیل وجود محدودیت هایی در هنگام حمل و جابجایی و برای اینکه بتواند به همراه خودروی کشنده در جاده ها و خیابان ها تردد کند می بایست دارای ابعاد استاندارد از نظر حما و نقل جاده ای باشد.از نظر تجهیزات نیز به همین ترتیب بوده و نوع ثابت دارای تجهیزات و بخش های متفاوتی است و گاها دارای داروخانه و حتی یک اتاق تمیز برای استفاده به عنوان اتاق عمل سرپایی نیز می باشد اما در نوع چرخدار شرایط متفاوت است و فقط ابزار ها و تجهیزات اولیه و خیلی ضروری در آن قرار می گیرد و یک بخش کوچک نیز به عنوان داروخانه در آن گنجاده می شود که مقداری دارو های حیاتی در آن قرار می دهند و یک تخت مخصوص پانسمان و تزریقات درون آن قرار دارد.
مصالح قالب در ساخت کانکس درمانی ساندویچ پانل می باشد بخصوص برای نوع چرخدار اما در نوع ثابت امکان دارد از نوع مصالح خاص یا دیگری در تولید آن استفاده شود. برای نوع چرخدار می بایست شاسی از نوع تیرآهن و پروفیل ها برای اسکلت از آهن آلات سنگین با ضخامت 2 میلیمتر می باشد که با جوش ممتد به یکدیگر متصل شوند تا در هنگام جابجایی سازه دچار تخریب یا پیچیدگی نگردد.در ساخت این نوع سازه هم در نوع ثابت و هم نوع چرخدار می بایست به نکات بهداشتی بیش از پیش توجه شود و راه های نفوذ آلودگی و میکروب ها را به درون سازه بست.برای کف سازه در حالت ثابت از سرامیک بهتر است استفاده شود تا بتوان به راحتی با مواد ضد عفونی کننده کف آن را شستشو کرد.در نوع چرخدار اما نمی توان از سرامیک استفاده کرد زیرا در هنگام جابجایی های زیاد امکان دارد سرامیک ها شل شود و از جای خود خارج شود.در این حالت بهتر است از ورق آلومینیومی با ضخامت بالا استفاده شود تا هم بخوبی بتوان آن را نظافت و مورد شستشو قرار داد.
همانگونه که در کاربری های کانکس درمانی توضیح داده شد بسیاری از مزایای آن نیز در ضمن این توضیحات آورده شده است اما اگر بخواهیم بیشتر توضیح دهیم باید گفت که استفاده از این نوع سازه در فضای شهری برای ارائه خدمات درمانی و مشاوره ای بسیار امری پسندیده بوده و مشغله های کاری و ازدیاد جمعیت در کلان شهرها باعث ایجاد استرس و تنش بین مردم می شود و ایجاد مرکز مشاوره اجتماعی به شهر وندان در سلامتی روانی جامعه و شادابی شهر وندان بسیار تاثیر گذار است. از مزایای درمانی و فوریتی آن نیز می توان به امداد های جاده ای و امداد های فوریتی در هنگام بلا های طبیعی اشاره کرد.
گروه مهندسین راه کوشش - کانکس راکو