کانکس خوابگاهی عبارت است از سازه ای پیش ساخته با اتاق بندی های گوناگون که بسته به نیاز ممکن است متشکل از اتاق های زیاد با فضا های سرویس ده مانند سرویس های بهداشتی و اتاق های نشیمن باشد. استفاده از این نوع سازه ها برای اسکان نیرو های کار در یک پروژه بزرگ که مدت زمان اجرای آن طولانی بوده و همچنین محل احداث آن دارای فاصله زیادی از مناطق مسکونی است ، می باشد که مدیر پروژه برای اسکان دائم پرسنل خود و همچنین کاهش زمان رفت و آمد آنها به منازلشان در جهت تصریح پیشبرد کار اقدام به تهیه این نوع کانکس خوابگاهی می کند.این سازه ها دارای انواع مختلف با ابعاد متفاوتی می باشند که در ادامه توضیحاتی درباره آنها ارائه شده است.
کانکس خوابگاهی از نظر ابعاد و امکانات به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. گاها دارای دو اتاق و یک راهرو بوده که در قسمت راهرو سرویس ها و آبدارخانه وجود دارد و گاها نیز بصورت یک سازه یکپارچه بزرگ متشکل از اتاق های متعدد و آشپزخانه مر کزی می باشد.در برخی موارد نیز دارای امکانات متفاوت و بصورت سلسله مراتب اداری بوده که کانکس خوابگاه مهندسین و مدیران پروژه دارای شرایط اختصاصی و کانکس کارگری دارای امکانات عمومی تری بوده و محل قرار گیری آنها نیز با یکدیگر متفاوت است.برای تهیه چنین سازه ای می بایست ابتدا با توجه به سرانه یا همان تعداد نیرو های مستقر در پروژه که هنگام شب در همان محل اسکان خواهند یافت مشخص گردد و سپس گروه های کاری هم کار یا هم رده را می بایست تفکیک نمود تا مدیران و مهندسین در یک بخش و نیرو های کارگری نیز در بخش های دیگر اسکان داده شوند. همچنین ممکن است برای استفاده حداکثری از فضا در برخی اتاق ها از چند تخت خواب بجای یک تخت استفاده شود تا نیرو های بیشتری را بتوان از این طریق در کانکس خوابگاهی اسکان داد.
گروه مهندسین راه کوشش برای ساخت کانکس خوابگاهی استفاده از پانل های آماده با فوم های تزریقی پلی اورتان را پیشنهاد می کند چرا که این خوابگاه ها عموملا در مناطق سخت اقلیم مانند مناطق سرد و کوهستانی و یا مناطق گرم جنوبی مورد استفاده قرار میگیرند که عایق بندی جداره ها در آنها بسیار با اهمیت بوده و از طرفی عموما در پروژه های بلند مدت اقدام به تهیه کانکس خوابگاه می کنند که باید سازه دارای طول عمر مفید بالایی باشد تا از ابتدا تا اتمام پروژه که گاها ممکن است چندین سال بطول بیانجامد دچار فرسودگی یا تخریب نگشته و علیرغم آن آسایش نسبی را برای ساکنان خود به ارمغان آورد، چرا که ساعات استراحت و تجدید قوا نیز در بهبود پیشبرد یک کار گروهی مانند پروژه های عمرانی بسیار تاثیر گذار و باعث بالا رفتن کیفیت و ایمنی کارگاه می گردد و برعکس آن نیز با بالا رفتن خستگی جسمی پرسنل ضمن کاهش کیفیت عملکرد ایشان ممکن است باعث ایجاد حوادث جانی در اثر خستگی و بی دقتی نیز گردد.
همانگونه که پیشتر توضیح داده شد برای ایجاد محل استراحت پرسنل می توان از دوروش ساخت کانکس کارگاهی بهره برد. یکی سازه های قابل حمل که معمولا از دو اتاق و یک راهرو که درواقع محل قرار گیری سرویس ها بوده استفاده کرد و یا اینکه سه اتاق با درب مجزا باشد و سرویس های بهداشتی در خارج از این سازه قرار داشته باشد که بصورت عمومی مورد استفاده قرار گیرد. در این حالت با افزایش نیرو ها می توان به راحتی یک کانکس خوابگاهی دیگر به آنها افزود ضمن اینکه در مواقع مورد نیاز نیز آنها را می توان به راحتی جابجا نمود و چیدمان آنها را تغیر داد. در ادامه یک نمونه از پلان کانکس خوابگاهی با این شرایط قابل مشاهده است.
مورد بعدی مربوط به پروژه های بزرگ با زمان کار حد اقل دو سال به بالا بوده که نیرو های زیادی نیز در آن مشغول بکار خواهند بود. در چنین شرایطی برای احداث کانکس خوابگاهی یک سازه یکپارچه بزرگ به مانند یک مکان اقامتی احداث می گردد که متشکل از اتاق ها و یا سوئیت های گوناگون بوده و گاها دارای آشپز خانه مرکزی یا رستوران غذاخوری نیز می باشد. در ادامه یک نمونه از پلان این نوع سازه را مشاهده می فرمائید.
نمونه تصویر بالا به عنوان مثالی کلی آورده شده اما می توان برای آن متراژها و پلان های مختلفی تعریف نمود چون این نوع از کانکس خوابگاهی بصورت اجرا در محل ساخته می شود و برای جابجا کردن آن می بایست سازه دمونتاژ گردد. از این رو محدودیتی در ابعاد یا تعداد اتاق های آن در هنگام اجرا وجود ندارد و به هر میزان که بخواهیم می توان آن را گسترش داده و فضا های مختلفی مانند رستوران و لابی نیز در آن تعبیه کنیم.در هرصورت این خوابگاه ها به مانند یک سوئیت کامل و لوکس در یک هتل نخواهند بود چرا که تعریف آن برای اسکان گروه های کاری بوده و هدف آن نیز با اهداف تعریف شده در یک هتل متفاوت است.
گروه مهندسین راه کوشش - کانکس راکو